بررسی تطبیقی مسئله امامت در مدرسه کوفه و بغداد با تأکید بر علم و عصمت امام (پایان نامه)
08 تیر 1396
بررسی تطبیقی مسئله امامت در مدرسه کوفه و بغداد با تأکید بر علم و عصمت امام
نویسنده: مجید مصباح
اساتید راهنما: محمدتقی سبحانی
اساتید مشاور: سید علیرضا حسینی شیرازی
مقطع: فوق لیسانس
سال دفاع: 1391
مکان دفاع: دانشگاه قرآن و حدیث
چکیده
متکلمان امامیه‌ی در دو مدرسه کوفه و بغداد پیرامون مسائل مختلف، دارای دیدگاه‌های متفاوتی بوده‌اند و از جمله مهم‌ترین اختلاف آن‌ها در تعریف امامت و شئون آن یعنی علم و عصمت امام بوده است. امامت در دیدگاه متکلمان اسلامی یعنی خلافت رسول خدا (ص) در امور دین و دنیا. طبق این تعریف گستره‌ی زعامت امام بر مسائل مربوط به حوزه دین و همچنین مسائل سیاسی و حکومت‌داری و تمامی امور مربوط به دنیا تسری و تعمیم می‌یابد. این تعریف مورد اتفاق بزرگان متکلمین شیعه و سنی است. متکلمین امامیه، مقام مفترض‌‌الطاعه را برای امام قائل بوده‌اند. متکلمان امامیه در مدرسه‌ی کوفه پیرامون مسئله‌ی امامت و علم و عصمت امام دارای دیدگاه ویژه‌ای بوده و در این باب به نظریه‌پردازی‌های دقیقی پرداخته‌اند. آنان بر گستره حکومت امامت به امور دین و دنیا و زعامت امور سیاسی اعتقاد داشته و امام را اعلم زمان خویش میدانستهاند. از دیگر اندیشه‌های دفاعی متکلمین کوفه، عصمت امام است که در روایات رسیده از آنان و همچنین مناظرات بزرگانی چون هشام بن حکم، به‌خوبی تبلور یافته است. امام را معصوم علی الاطلاق و برخوردار از عصمت الهی در هر زمان و از هر گناهی، میدانستهاند. امامت، در مدرسه بغداد بر جانشینی رسول اکرم در امور مربوط به شرع و سیاستِ دنیا تعبیر می‌شود. متکلمین مدرسه بغداد، مرجعیت دینی و سیاسی را برای امام قائل هستند. افضلیت و اعلمیت را شرط لازم تصدی مقام امامت می‌دانند. ایشان شرط عصمت را برای امام لازم و منشأ آن را لطف خداوند دانسته، عصمت از ترک واجب و مستحب و عصمت از ارتکاب هر قسم گناهی و عصمت در تمام عمر را بر امام لازم دانسته‌اند. برخی از متکلمان بغداد دلیل عصمت امام را امامت امام می‌دانند. مسئله سهوالنبی و به دنبال آن سهوالامام در دو مدرسه کوفه و بغداد جایگاهی نزدیک به یکدیگر دارند؛ عده‌ای معتقد به سهوالامام و بعضی منکر آن و برخی قائل به اسهاء بوده‌اند. در بررسی و تطبیق دو مکتب کوفه و بغداد، اختلاف چندانی در نظرات و دیدگاه‌های ایشان به چشم نمی‌خورد و تنها اختلاف موجود در روش آن‌ها می‌باشد. چراکه متکلمان کوفه بر روایات تکیه بیشتری داشته‌اند و در مقابل متکلمان مدرسه بغداد، به عقل و استدلالات عقلی در مسائل کلامی توجه ویژه‌ای داشته‌اند.
برای اطلاعات بیشتر و مشاهده فصول و مقالات مرتبط با پایان‌نامه اینجا را کلیک کنید.
جستجو
به گزارش سایت دانشنامه اهل‌بیت (ع) هجدهمین جلسه شورای علمی...
اولین همایش «تربیت دینی، راهی به سوی تعالی» به همت...
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، فراخوان دوازدهمین همایش بین‌المللی...
نظر خود را با ما در میان بگذارید.
برای ارسال نظر وارد شوید.