دکتر مجید معارف، سید جعفر صادقی

با میدان دادن به برخی اهل کتاب تازه‌مسلمان در نقل قصص و روایات دروغینی که ریشه در خرافات و اوهام اهل کتاب داشت و غالباً به پیامبر (ص) و صحابه منتسب می‌شد، اسرائیلیات در متون اسلامی شکل گرفت. بیشتر صحابه و تابعان بدون توجه به مبانی تشخیص روایات صحیح از دیگر سخنان، به گفتارهای ناقلان اسرائیلیات اعتماد کردند و بخش چشم‌گیری از مصادر روایی به‌ویژه اهل سنت- سرشار از اسرائیلیات شد. این اخبار پس از ورود به کتب و تفاسیر روایی، در برخی از منابع باقی ماندند و برخی منابع تا حدودی ازاین‌گونه اخبار پاک‌سازی شدند. ازآنجاکه اعتقاد به مهدویت در اسلام بر پایه روایاتی پیامبر (ص) و ائمه (ع) است، برخی با بهره‌جویی از این بستر مناسب اعتقادی، به جعل روایات در حوزه مهدویت پرداخته و پاره‌ای از مفاهیم اسرائیلی را در اخبار صحیح این حوزه سرایت دادند که وارد جوامع حدیثی شدند. این مقاله درصدد ریشه‌یابی نفوذ اسرائیلیات در روایات مهدویت و اهم موضوعاتی است که در این بستر در کتاب‌های حدیثی، به چشم می‌خورد.

برای دریافت اصل مقاله، اینجا را کلیک کنید!