مجموعه‌ی مقالات سایت دانشنامه اهل‌بیت (ع) به معرفی مقاله‌های مرتبط با مداخل دانشنامه اهل‌بیت (ع) می‌پردازد. این بخش از سایت به‌مانند قسمت پایان‌نامه‌ها، به سه کلان موضوع «تاریخی»، «کلامی _ سیاسی _ اجتماعی» و «فقهی _ اخلاقی» تقسیم شده است. همان‌گونه که دانشنامه نیز به سه بخش یاد شده تقسیم شده و هر کدام از این بخش‌ها مشغول تهیه مداخل مختص خود با همکاری نویسندگان می‌باشند. یکی از زیرمجموعه‌های قسمت تاریخیِ مقالات، بخش «اهل‌بیت (ع)» بوده، که به چهارده معصوم (ع) و اهل‌بیت (ع) (به شکل عام) تقسیم شده است. در این مقال بر آنیم تا بخش مقالات عنوان «پیامبر اعظم (ص)» از این مجموعه را معرفی کنیم.

به‌طور‌کلی معرفی هر مقاله در سایت دانشنامه اهل‌بیت (ع) همراه بر درج نام نویسنده، نام مجله، سال و شماره انتشار آن و همچنین درج رتبه علمی مقاله است. چنان که اگر مقاله چکیده و کلیدواژه‌ای داشته باشد، در ادامه ذکر شده و علاوه بر این، امکان دریافت اصل مقاله نیز وجود دارد. همچنین آدرس اینترنتی مقاله که اثر به صورت متنی یا فایل pdf در آن وجود دارد، در معرفی مقالات لحاظ گردیده است. شایان ذکر است که تلاش بر این بوده تا مقالات به سایت خود مجلات ارجاع شود و در صورت عدم امکان به سایت‌هایی اشاره شود که ملاحظه تمام متن امکان پذیر باشد.

بنابراین در بخش «پیامبر اعظم (ص)» تعداد 32 مقاله قرار گرفته، که به 3 زیرمجموعه تقسیم شده است که عبارتند از: «زمانه پیامبر (ص)»، «سیره پیامبر (ص)»، «متفرقه». چنان‌که بخش «سیره پیامبر (ص)» به سه قسمت «سیره اجتماعی»، «سیره اخلاقی و عبادی» و «سیره نظامی» تقسیم شده است. از مجموع مقالات، 15 مقاله حائز رتبه علمی – پژوهشی بوده و 5 مقاله دارای رتبه علمی – ترویجی هستند. شایان ذکر است که در اینجا به تعدادی از مقالات ارزشمند این بخش اشاره می‌شود:

1. عنوان مقاله: «بررسی رابطه فقه و سیاست در عصر پیامبر اکرم (ص)»

نویسنده: «احمد رهدار» 
نام مجله: پژوهش‌های سیاست اسلامی

سال و شماره انتشار: سال اول، پاییز 1392، شماره 3

چکيده

دين اسلام ديني سياسي است و فقه، يعني علم مناسك و احکام آن نيز ناگزير وجه سياسي دارد، درنتیجه، منظومه‌ی احكام اسلامي (فقه) به‌گونه‌ای چينش شده‌اند كه تحقق كامل آن‌ها جز در قالب تأسيس حكومت اسلامي مدينه ميسر نمي‌شد اما به‌رغم وضوح در تعامل دو حوزه‌ی فقه و سياست در عصر پيامبر… تعامل اين دو امروزه بر ما چندان روشن نيست (سؤال) البته نبايد فراموش کرد که فهم رابطه‌ی فقه و سياست تنها در نگرش منظومه‌اي به احکام اسلامي، دست‌يافتني است. (فرضيه) اين امر روشن است که پاسخ به سؤال پيش‌گفته ما را در دستيابي به ابزارها، خصايص، اهداف، نيات و ... درگذر از «جامعه‌ی قبيله‌محور» حجاز به «جامعه‌ی وليّ‌محور» مدينه رهنمون مي‌شود. (هدف) در پژوهش حاضر تلاش مي‌شود فقه سياسي اسلامي در نخستين دوره‌ی خود يعني عصر پيامبر… از زاويه‌ی قدرت‌زايي‌اش در حوزه‌ی سياست، بازبيني گردد. (روش) از نتايج مقاله مي‌توان به اين نکته اشاره کرد که با درکِ پسيني نمي‌توان به تعامل فقه و سياست در عصر پيامبر… دست يافت اما راه براي اجراي فقه سياسي در حکومت اسلامي در دوران معاصر با درکِ پيشيني رابطه‌ی فقه و سياست ميسر است. (يافته)

کلیدواژه‌ها

پيامبر…، فقه، ‌سياست، حكومت اسلامي، نظام سياسي

دریافت مقاله 

برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید

*****

2. عنوان مقاله: «حقوق مخالفان در زمان حکومت پیامبر اسلام (ص)»

نویسنده: «محمد مصطفائی، ملیحه اسماعیلی فرد، خلیل‌الله احمدوند» 

نام مجله: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

سال و شماره انتشار: سال پنجم، بهار 1393، شماره 14

چکيده

نوشتار پيش رو كه در قالب يك مقاله تدوین‌شده است به دنبال پاسخي روشن براي اين سؤال است كه آيا در نظام اسلامي مخالفان داراي حقوقي هستند يا خير؟ اگر حقوقي براي آن‌ها مفروض است، حقوق قابل‌پذیرش براي آن‌ها به چه ميزان است؟ ازجمله گروه‌های مخالفي كه به مخالفت با دولت نوپاي مدينه اقدام كردند، سران مشرك قريش، يهوديان، منافقان و افراد ناآگاه بودند. مخالفان در حكومت پيامبر داراي حقوقي مانند امنيت، آزادي بيان، حق آزادي عقيده، توبه و بازگشت، مصالحه، برخورداري از عدالت و قضاوت عادلانه، هدايت، كرامت انساني و حق تحزب می‌باشند. البته براي تحقق اين حقوق شرايط و حدودي وجود دارد كه عمده‌ترین آن‌ها: عدم توطئه، عدم برهم زدن وحدت سياسي، عدم ترغيب مسلمانان براي شركت نكردن در جهاد و مقابله با دشمن می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

پيامبر، حق، مخالف، حكومت، قانون

دریافت مقاله

برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید

 *****

3. عنوان مقاله: «دیپلماسی صلح‌آمیز پیامبر اسلام (ص)»

نویسنده: «ناصرحضی نیا»

نام مجله: حکومت اسلامی

سال و شماره انتشار: سال هجدهم، تابستان 1392، شماره 68

چکيده

پیامبر گرامی اسلام (ص) به‌عنوان رئیس حکومت و همچنین نمایندگان و سفرای ایشان به‌عنوان کارگزاران حکومت درراه نیل به مقاصد و ادای وظایف سیاسی دولت اسلامی و تحقق بخشیدن به خط مشی‌های کلی اسلام درزمینهٔ سیاست خارجی با اتخاذ راهبرد «دعوت و صلح»، ثابت نمودند که اسلام، دین عقل و منطق بوده و «جهاد» درراه خدا، تنها در به بن‌بست رسیدن راه‌حل‌های دیپلماتیک، کاربرد داشته و اصالت در دیپلماسی اسلام با صلح و دعوت می‌باشد. در پژوهش حاضر که در آن تلاش شده تا اهمیت و جایگاه بالای دیپلماسی در دوران حکومت پیامبر اسلام (ص) و آثار صلح‌آمیز آن در پیشبرد مبانی قرآن کریم از منظری نوین، مورد ارزیابی قرار گیرد این نتیجه حاصل‌شده که در حکومت حضرت رسول (ص)، دیپلماسی مبتنی بر صلح در تسهیل توسعه دین مبین اسلام، مؤثر بوده است. این نوشتار، نخست بابیان مفهوم دیپلماسی و صلح، به اصول دیپلماسی پیامبر اکرم می‌پردازد، سپس بابیان اهداف و اهمیت مناسبات و مؤلفه‌های آن، دیپلماسی صلح‌آمیز پیامبر اسلام را مورد تحلیل و تبیین قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

دیپلماسی، صلح، همزیستی مسالمت‌آمیز، دیپلماسی صلح‌آمیز، پیامبر اکرم (ص)

دریافت مقاله

برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید

*****

4. عنوان مقاله: «نقدی بر دیدگاه مستشرقان درباره نقش جهاد در گسترش اسلام (در عصر پیامبر اکرم)»

نویسنده: «حسین عبدالمحمدی»

نام مجله: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

سال و شماره انتشار: سال سوم، تابستان 1391، شماره 7

چکيده

گسترش سريع اسلام در عصر رسول خدا (ص)، ازجمله مسائلي است که توجه دانشمندان به‌خصوص مستشرقان را به خود جلب کرده است. آنان عوامل متعددي را در گسترش اسلام در عصر پيامبر مؤثر مي‌دانند؛ اما آنچه بر آن تأکيد دارند، نقش کليدي جنگ و جهاد است. در اين پژوهش ابتدا ديدگاه‌هاي مستشرقان درباره عوامل گسترش اسلام با يک طبقه‌بندي اجمالي ارائه گرديده و سپس ديدگاهي که رابطه گسترش اسلام با جهاد را عميق مي‌داند، مورد نقد و ارزيابي قرار گرفته و ناسازگاري آن با مباني نظري اسلام و واقعيت‌هاي تاريخ اسلام روشن شده است. در بخش پاياني مقاله، به دو مسئله دريافت جزيه از اهل کتاب و جهاد ابتدايي که موهم تحميل عقيده و استفاده از زور در توسعه اسلام است، بررسي و روشن شده که جزيه، مالياتي است که حکومت اسلامي در برابر خدماتي که به اهل کتاب ارائه مي‌دهد، دريافت مي‌کند و جهاد ابتدايي نيز نوعي دفاع از حق‌الله و حقوق انساني و برداشتن موانع براي ايمان اختياري مردم است.

کلیدواژه‌ها

جهاد، اسلام، پيامبر اکرم (ص)، مستشرقان

دریافت مقاله

برای بارگزاری متن کامل مقاله، اینجا را کلیک کنید