اخلاق از منظر سارتر و نقد آن با تأکید بر دیدگاه علامه جعفری

نویسنده: نرجس روشناس

اساتید راهنما: حمیدرضا ضیایی

اساتید مشاور: فاطمه علی‌پور

مقطع: فوق لیسانس

سال دفاع: 1390

مکان دفاع: دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف این پژوهش بررسی دیدگاه‌ها و آراء سارتر در اصول اخلاق و مقایسه این دیدگاه با دیدگاه علامه جعفری به‌عنوان دو دیدگاه مختلف در اخلاق است که یکی غیر الهی و دیگری الهی است؛ و همچنین توضیح و بررسی نقدهای وارده بر افکار و آراء سارتر در زمینه اخلاق با تأکید بر دیدگاه علامه جعفری است. این پژوهش با استناد به آثار ژان پل سارتر و علامه جعفری (ره) صورت گرفته. پرسش‌های اصلی مطرح شده در این رساله به شرح زیر است: ارزش‌های اخلاقی مطلق‌اند یا نسبی؟ آیا بشر مستقل از خدا می‌تواند اخلاقی باشد؟ رابطه نظام اخلاقی فردی با نظام اخلاقی اجتماعی چیست؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، ابتدا در دو فصل اول و دوم به آراء و افکار این دو متفکر به‌صورت جداگانه و سپس در فصل سوم به‌نقد آراء سارتر با توجه به دیدگاه علامه جعفری پرداخته شده است که در اینجا به خلاصه آن‌ها اشاره می‌شود: در دیدگاه سارتر ارزش‌های اخلاقی نسبی هستند ولی در دیدگاه علامه جعفری اصول کلی اخلاق امری ثابت ولی موضوعات و موضع‌گیری‌های انسان در برابر واقعیات می‌تواند متغیر باشد. در دیدگاه سارتر اصل وجود خدا انکار می‌شود و اخلاق مستقل از خدا شکل می‌گیرد ولی علامه جعفری معتقد است اخلاق مستقل از خدا نیست، به این صورت که علامه می‌فرماید: "در الهیات فلسفی، باید به‌ این نکته توجه و اذعان داشت که قضایا و ارزش‌های اخلاقی به اصول و مبادی فوق طبیعت مستند است و همه‌ی ارزش‌های اخلاقی استناد به خداوند دارد. بر ‌این اساس خداوند هم خالق اشیا می‌باشد و هم آفریننده‌ی ارزش‌ها". بعلاوه، در دیدگاه سارتر اخلاق فردی باید نسبت به اخلاق اجتماعی مسئولانه باشد، علامه جعفری نیز ضمن پذیرش این مطلب، مفاهیمی چون آزادی اراده، لذت بردن از احساس تکلیف و وجدان اخلاقی را نیز در نظام اخلاقی مؤثر می‌داند.

برای اطلاعات بیشتر و مشاهده فصول و مقالات مرتبط با پایان‌نامه اینجا را کلیک کنید.