کتاب «سیره نظامی معصومان علیهم السلام در کتب چهارگانه شیعه» تألیف حجت الاسلام علی اکبر ذاکری از نویسندگان مداخل دانشنامه اهل بیت(ع) است که از سوی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است.

سیره نظامی معصومان علیهم السلام از جمله مواردی است که در آثار مؤلفان کمتر مدنظر قرار گرفته است. این کتاب قصد دارد با معرفی این جنبه از زندگانی معصومان علیهم السلام که برگرفته از چهار منبع کهن و اصلی شیعه می باشد ابعاد این موضوع را بیشتر نمایان سازد.

سیره در ابتدا به سیره نظامی پیامبر گفته می‌شد، بعد تعمیم یافت. در کتاب‌های چهارگانه شیعه سیره نظامی معصومان علیهم السلام گسترده مطرح نشده و مطالبی در کتاب جهاد آمده است. شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه اساسا کتاب جهاد ندارد. فصل اول این کتاب در باره آداب جهاد است. درآغاز قانون اساسی مدینه در تعامل مسلمانان با دیگر ساکنان مدینه مطرح شده که بخش‌هایی از آن در کتب اربعه آمده است. دستورات و توصیه‌های رسول خدا(ص) و امیر مؤمنان(ع) در باره جهاد گزارش شده است. هم چنین بیان شده که هدف اصلی جهاد در اسلام اعلای کلمة الله است. برخی شعارهای مسلمانان در جنگ‌های مختلف گزارش شده است. هم چنین نکاتی در باره برده داری در اسلام آمده که اسلام تشویق به آزادی برده داشته و در سیره معصومان دیده نشده که برده‌ای فروخته باشند بلکه آن بزرگواران بعد از تربیت افراد، آنها را آزاد می‌کردند.

فصل دوم در باره سیره نظامی رسول خداست. مطالبی در باره جنگ بدر، احد و مقاومت علی علیه السلام در دفاع از پیامبر)ص) و نکاتی از جنگ خیبر و جریان فدک و برخی جنگ‌ها، آمده است. در فصل سوم سیره امیرالمؤمنین علیه السلام در نبرد بغات مطرح شده است. جنگ حضرت با ناکثین (اصحاب جمل)، قاسطین(معاویه) و مارقین (خوارج) و عفو ایشان به عنوان الگو مطرح گردیده به گونه‌ای که فقهای شیعه و سنی معترف‌اند سیره امام علی علیه السلام مبنای مبارزه با باغیان داخلی است.

فصل چهارم جهاد امام حسین علیه السلام با یزید حاکم ستمگر وقت است. اخبار محدودی که در باره حضرت در کتب اربعه وجود دارد آمده. از جمله خبری در باره مختار. در پایان نبرد با محارب مطرح شده و لزوم حفظ امنیت اجتماعی و دفاع شخصی و حتی تشویق به دفاع مدنی و جلوگیری از سیل و آتش سوزی و اهمیت آن، بحث شده است.